Diabetes mellitus bij kwetsbare ouderen

Deze cursus is onderdeel van het abonnement voor verpleegkundig specialisten.

Ruim 40 cursussen
Onbeperkt toegang
Op ieder device

In 2030 zullen er in Nederland naar schatting ruim 4 miljoen 65-plussers zijn (bijna 25% van de totale bevolking) en ca. 1 miljoen 80-plussers. Door toename van de hoeveelheid 80-plussers neemt ook het aantal kwetsbare ouderen toe. De prevalentie van diabetes mellitus (DM) type 2 zal stijgen naar ongeveer 8% van de totale bevolking. (www.cbs.nl geraardpleegd augustus 2023) In verpleeghuizen ligt de prevalentie van DM op ongeveer 20%. Diagnostiek en behandeling van DM zal dus steeds meer gaan voorkomen in het dagelijks werk van de specialist ouderengeneeskunde, zowel intra- als extramuraal. Hoewel er nog steeds geen duidelijke definitie is van het begrip kwetsbaarheid, bestaat de doelgroep van de specialist ouderengeneeskunde grotendeels uit mensen van hoge tot zeer hoge leeftijd die veelal chronisch ziek zijn met lichamelijke, psychische, communicatieve en/of sociale beperkingen. Men is het er over eens dat bewoners van verpleeghuizen behoren tot doelgroep kwetsbare ouderen met een beperkte levensduur na opname.

Bij ouderen met DM zien we toename van comorbiditeit (zoals hypertensie, hart- en vaatziekten (HVZ) en nierinsufficiëntie) en voortijdige mortaliteit (de levensverwachting neemt na ontstaan van DM af)

De behandeling van kwetsbare ouderen met DM verschilt van die bij ‘gewone’ volwassenen voor wat betreft behandeldoelen, cardiovasculair risicomanagement, glycemisch management, preventie van complicaties en het alert zijn op geriatrische syndromen. Het beleid verandert van scherpe glycemische controle naar preventie van hypoglycaemie met kwaliteit van leven primair.

De cursus ‘Diabetes mellitus bij kwetsbare ouderen’ is grotendeels gebaseerd op de multidisciplinaire richtlijn ’Verantwoorde Diabeteszorg bij kwetsbare ouderen thuis en in verzorgings- of verpleeghuizen‘, van Verenso (2011), de NHG-standaard ‘Diabetes mellitus type 2’ (2023), de NIV-richtlijn ‘DM2 in de tweede lijn’ (2018), de NIV-richtlijn ‘Farmacotherapie van zeerhoogrisicopatiënten met diabetes mellitus type 2’ (2021) en belangrijke Randomised Controlled Trials en/of meta-analyses gepubliceerd na afbakening gebruikte literatuur in bovenstaande richtlijnen.

In deze cursus zal geen aandacht besteed worden aan type 1 diabetes mellitus of diabetes mellitus type MODY 1 of 2.

Preview

Leerdoelen

Na het volgen van deze cursus kunt u:

een beleid formuleren ten aanzien van screening op DM II bij uw doelgroep
een adequaat beleid benoemen bij een hypo- en hyperglycemie
bij een hypo- en hyperglycemie het beleid aanpassen aan bijzondere situaties
uitleggen waarom een patiënt al dan niet in aanmerking komt voor cardiovasculair risicomanagement
uitleggen wat een reële HbA1c-waarde is bij kwetsbare ouderen

Docent

dr. Martin van Leen
Martin van Leen (1951) studeerde geneeskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij volgde de huisartsenopleiding en deels de opleiding interne geneeskunde (4 jaar) en was met name geïnteresseerd in geriatrische cardiologie. Van 1985 tot 2004 is hij als verpleeghuisarts/hoofd medische dienst en gedurende 1,5 jaar ook als algemeen directeur verbonden aan verpleeghuis de Naaldhorst te Naaldwijk. Sinds 2004 is hij als verpleeghuisarts en vakgroepcoördinator respectievelijk specialist ouderengeneeskunde en manager advies- en behandelcentrum werkzaam bij Avoord Zorg en Wonen in Etten-Leur. Daarnaast is hij docent op verschillende gebieden waaronder aan de opleiding tot wond- en decubitusconsulent Erasmus MC te Rotterdam. Ook treedt hij regelmatig op als spreker, onder andere op nascholingen voor huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde. Daarnaast is hij hoofdredacteur van het Tijdschrift voor Ouderengeneeskunde. Hij heeft vele publicaties op zijn naam staan en is lid van verschillende richtlijnwerkgroepen. Sinds 2011 is hij lid van de advies- en redactieraad van CME-Online ouderengeneeskunde.