Polyfarmacie bij ouderen

Polyfarmacie is een belangrijk aandachtgebied voor u als apotheker. In september 2019 is de Module Medicatiebeoordeling van de Multidisciplinaire richtlijn Polyfarmacie bij ouderen (2012) verschenen. Met het verschijnen van de Module Medicatiebeoordeling is de MDR Polyfarmacie bij ouderen herzien op het gebied van de selectiecriteria van de patiënten. Naast het aantal geneesmiddelen en leeftijd wordt nu ook de kwetsbaarheid erbij betrokken. Ook wordt toegelicht dat er nu meer mogelijkheden voor een evaluatie zijn dan de formele medicatiebeoordeling.

In 2020 is de Module Minderen en stoppen van medicatie verschenen, ook behorend bij de MDR Polyfarmacie bij ouderen. De module en de bijbehorende kennisdocumenten bieden handvatten om het minderen en stoppen van medicatie bij patiënten van 70 jaar en ouder vorm te geven in de eerste lijn. In deze cursus komen beide modules uitgebreid aan de orde.

Naar schatting van het Centraal Bureau voor de Statistiek is het aantal 65-plussers in 2023 ruim 3,5 miljoen, dat wil zeggen meer dan 20% van de bevolking. (bron: CBS 2023) Dit aantal stijgt nog steeds. De 65-plussers gebruiken gemiddeld 2,9 keer zoveel geneesmiddelen als de gemiddelde Nederlander. Bij de 75-plussers loopt dat op tot ruim vijf keer zoveel (SFK Data en Feiten 2019).

De reden dat ouderen meer geneesmiddelen gebruiken, is dat ze vaker lijden aan verschillende chronische aandoeningen. Bij ouderen treden doorgaans ook meer bijwerkingen op dan bij volwassenen of jongeren. Bijwerkingen van geneesmiddelen horen tot de vijf meest voorkomende oorzaken van nieuwe ziekte-episodes bij ouderen. Het blijkt dat 5% van de ziekenhuisopnamen in Nederland (mede) het gevolg zijn van bijwerkingen van geneesmiddelen (Eindrapport vervolgonderzoek medicatieveiligheid 2017). Ongeveer de helft daarvan was waarschijnlijk te voorkomen.

CanMEDS

Farmaceutisch handelen 60%

Kennis en wetenschap 40%